2/9/12

Η φυλή των επηρμένων



                                   Salvador Dali, "Woman With A Head Of Roses".
Από τις φυλές του διαδικτύου και ειδικότερα του φέις που μας ταλαιπωρούν και ρυπαίνουν την αισθητική και τις αξίες μας, μία φαίνεται να είναι  η επικρατέστερη: οι επηρμένοι.
Οι επηρμένοι χωρίζονται σε μικρότερες κατηγορίες ανάλογα το βαθμό ευφυΐας τους, το μορφωτικό τους επίπεδο και το αντικείμενο, το οποίο ερεθίζει τα ανακλαστικά τους.
Ο βαθμός ευφυΐας τους ποικίλλει από τους εντελώς κουτούς ως τους αρκετά έξυπνους. Ποτέ δεν είναι βέβαια πολύ έξυπνοι, γιατί αν ήταν, θα καταλάβαιναν την κατάστασή τους και θα συμμαζεύονταν.
Και το μορφωτικό τους επίπεδο ποικίλλει από το πολύ χαμηλό ως το αρκετά υψηλό. Ποτέ δεν ξεπερνά όμως ένα όριο, γιατί αν το ξεπερνούσε, δεν θα έγραφαν αυτά που γράφουν.
Με τους κουτούς και τους περιορισμένης παιδείας δεν έχουμε πρόβλημα. Οι άνθρωποι αυτοί δείχνουν αμέσως ποιοι είναι κι έτσι μας διευκολύνουν. Δεν χάνουμε τον πολύτιμο χρόνο μας ασχολούμενοι μαζί τους.
Το πρόβλημα ανακύπτει με τους σχετικά ευφυείς και τους σχετικά μορφωμένους που καταφέρνουν, στην αρχή τουλάχιστον, να μας ξεγελάσουν με κάποιες εξυπνάδες, κάποια τσιτάτα, κάποιες δήθεν ευαισθησίες, κάποια δήθεν σοβαρά ενδιαφέροντα.

Η συγκεκριμένη φυλή ευδοκιμεί πολύ στον ηλεκτρονικό κόσμο, όπου αμέτρητα μπλογκ προβάλλουν τα βαρύγδουπα φούμαρά τους επιζητώντας  αναγνώστες και θαυμαστές. Και στο φέις η φυλή αυτή ευδοκιμεί και μας αφαιρεί μέρος του πολύτιμου χρόνου μας.
Οι αερολογίες τους είναι επιθετικές, επαναστατικές, ηρωικές, αναρχικές, συχνά αντικοινωνικές. Αμφισβητούν και περιφρονούν τα πάντα, αλλά προσωπικά δεν με πείθουν. Πίσω από την προκλητική θεματολογία τους διαβλέπω καθημερινούς ανθρώπους που διάγουν μια πολύ συνηθισμένη ζωή με τη βολή και τους συμβιβασμούς της.
Δεν έχουν ωστόσο ίχνος μετριοφροσύνης ή έστω κάποια στοιχειώδη επιφύλαξη ότι όσα υποστηρίζουν μπορεί να μην είναι και το άλας της Γης. Η κοσμοθεωρία τους είναι κατά κανόνα απλοϊκή, αλλά ενδεδυμένη συχνά ένα βαρύ βερμπαλισμό προσπαθεί να ξεγελάσει τον ανυποψίαστο αναγνώστη.
                                Salvador Dali, "The Burning Giraffe".                                                                                       

Κοινό χαρακτηριστικό της φυλής είναι η οίηση. Η οίηση διατρέχει άπαντα τα γραφόμενά τους. Μερικές φορές οι οιηματίες, μεθυσμένοι από το είδωλο του εαυτού τους, χάνουν τον έλεγχο και εκτροχιάζονται. Διαβάζουμε τότε εμείς οι υπόλοιποι κατάπληκτοι ότι είμαστε ηλίθιοι, διότι, όσοι δεν συμφωνούν μαζί τους, είναι ηλίθιοι.
Συμβαίνει μάλιστα μερικές φορές να το λένε αυτό αποδεδειγμένα ηλίθιοι, οπότε εμείς νιώθουμε δυο φορές ηλίθιοι, όχι γιατί διαφωνούμε με τις ανοησίες τους, αλλά γιατί σιωπούμε στις ανοησίες τους. Αν κάνουμε το λάθος να σχολιάσουμε τα γραφόμενά τους, τότε είμαστε τρεις φορές ηλίθιοι, διότι προσπαθήσαμε να επιχειρηματολογήσουμε με άτομα που είναι ανίκανα να κάνουν ψύχραιμο και αντικειμενικό διάλογο.
Η περί ης ο λόγος φυλή εννοείται ότι δεν έχει ευγένεια, διότι αν είχε, θα διατύπωνε τις θέσεις της με διακριτικό τρόπο και δεν θα επετίθετο σε όποιον έβρισκε μπροστά της. Επίσης θα χρησιμοποιούσε τη γλώσσα με κάποια σχετική καλαισθησία και δεν θα επιδίωκε τον εντυπωσιασμό με λέξεις παρμένες από τη δραστηριότητα του αναπαραγωγικού και γαστρεντερολογικού μας συστήματος. Όχι πως οι λέξεις αυτές είναι κακές, αλλά όταν χρησιμοποιούνται άκαιρα και δήθεν άνετα, απλώς προκαλούν αηδία  στον αναγνώστη.
                          Salvador Dali, "Necropfiliac Flowing From A Grand Piano".
Το αντικείμενο που ερεθίζει τα ανακλαστικά τους ποικίλλει και αυτό. Η πολιτική είναι ένα πολύ αγαπημένο θέμα τους, αλλά και η τέχνη και η κοινωνία γενικώς καθώς και οι διάφορες ομάδες ανθρώπων που σκέφτονται διαφορετικά από αυτούς κινούν το ενδιαφέρον τους και διεγείρουν την οίηση και την επιθετικότητά τους.
Και μολονότι όλοι ξέρουμε ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να εξευτελίζουμε, να γελοιοποιούμε και να αποδίδουμε περιφρονητικούς χαρακτηρισμούς σε όσους διαφωνούν με τις ιδέες μας, η φυλή των επηρμένων έχει πάρει αυτό το δικαίωμα από τον εαυτό της. Τα γραφόμενά της αποπνέουν χυδαιότητα, εμπάθεια και συχνά μίσος. Στην καλύτερη περίπτωση έχουμε μια χλευαστική απόρριψη των άλλων με το γνωστό στιλάκι: «εμείς είμαστε οι σπουδαίοι και όλοι οι άλλοι είναι για πέταμα».
                            Salvador Dali, "The Autumn Cannibalism".
Είναι μια ωραία αίσθηση αυτή, μπορώ να το καταλάβω, να νιώθεις σπουδαίος εσύ και οι πέντε δέκα όμοιοί σου μέσα σ’ ένα ωκεανό ηλιθίων που δεν είναι ικανοί να συλλάβουν το βάθος της σκέψης σου. Άραγε ο Γαλιλαίος, ο Νεύτων, ο Αϊνστάιν να ένιωθαν έτσι; Υποπτεύομαι ότι εν πάση περιπτώσει θα είχαν λιγότερη έπαρση από τη συγκεκριμένη φυλή που ήρθε και θα φύγει από τούτο τον κόσμο, χωρίς να αφήσει κανένα ίχνος.
Η μόνη λύση για να αποφύγουμε το ρύπο και την αβάσταχτη κενότητά της, είναι να κλείσουμε όλους τους δρόμους που οδηγούν προς αυτήν. Η φυλή των επηρμένων βέβαια θα συνεχίσει να αερολογεί περί παντός επιστητού και να μολύνει τον ηλεκτρονικό χώρο γύρω της, αλλά τουλάχιστον εμείς θα έχουμε βρει την ησυχία μας.
                            Salvador Dali, "Fried Eggs Without The Plate".


6 σχόλια:

AKG είπε...

Θα μπορούσαμε να πούμε γενικά, Καίτη, ότι είναι θέμα αισθητικής η επιλογή της σεμνότητας, αλλά είναι αρκετά σοβαρή και η απόψη του Ρόμπερτ Μούζιλ στο κείμενο της διάλεξης του "Περί Βλακείας", ότι η ματαιοδοξία συνδέεται με την έννοια της βλακείας, και ο συνδυασμός αυτός παραπέμπει σε μια μέτρια απόδοση. Διότι "μάταιος", εξηγεί, είναι ο μη αποδοτικός, δηλαδή αυτός που δεν μπορεί να δώσει άλλο, αυτός που έχει ελαττωμένη απόδοση. Και όταν η ματαιοδοξία συνδέεται με το ταλέντο, που συχνά συνδέεται, συνεχίζει ο Μούζιλ, τότε έχουμε την εντύπωση ότι ο ματαιόδοξος άνθρωπος θα μπορούσε να είχε μεγαλύτερη απόδοση, αν δεν ήταν ο ίδιος εμπόδιο στον εαυτό του.
Όσο για την επιθετικότητα του "έξυπνου βλάκα" δικαιολογείται κατά κάποιον τρόπο κι αυτή η διαταραγμένη συμπεριφορά, καθώς η βλακεία συνδέεται όχι μόνο με τη λογική αλλά και με το συναίσθημα, και δεν περιμένουμε κανένα να χοροπηδάει από χαρά για την ελαττωματικότητα του.
Με αφορμή το άρθρο σου νομίζω ότι αξίζει μια ανάγνωση αυτού του πολύ καλού έργου του Μούζιλ, είναι κατανοητά γραμμένο, και είναι και μικρό.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

AKG, πολύ ενδιαφέρον το σχόλιό σου. Δεν έχω να προσθέσω τίποτα.

habilis είπε...

θα σου πω μια πραγματική ιστορία.

Καθημερινά στη δουλειά μου και όχι μόνο βρισκόμουν με τον Κώστα. Ηταν καλός στην δουλειά του, αλλά οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι μόνο η δουλειά αν και κοινά ενδιαφέροντα δεν είχαμε.
Ο Κώστας όταν δεν δούλευε, το μόνο θέμα που άνοιγε ήταν τα ποδοσφαιρικά, ήταν το καθημερινό του, πως ταξίδεψε στο γήπεδο για το ματς, τι έγραψε το Φως των σπορ, τι μεταγραφές τρέχουν.
Εγώ όλα αυτά τα έβρισκα γελοία και του το είχα πει έντονα αρκετές φορές.

Πριν 2 χρόνια κάτι δεν πήγαινε καλά με τον Κώστα μιας και δεν του έπαιρνες κουβέντα, αδυνάτισε επικίνδυνα, όλα του φάνταζαν σκατά και ήταν έτοιμος να φύγει με το χέρι του όπως έλεγε.

Είχα ζήσει 2 αυτοκτονίες φίλων από κατάθλιψη πριν πολλά χρόνια, και αυτοί το είχαν πει και όπως τότε που δεν ήξερα πως να το διαχειριστώ έτσι και αρκετά χρόνια μετά ένοιωσα τον ίδιο πανικό.
Ευτυχώς για την ώρα πάνε όλα καλά.

Με τα γονίδια και το περιβάλλον που έζησε και ζει κάθε άνθρωπος είναι αδύνατον να τα βάλω.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

habilis, δεν κατηγορούμε ανθρώπους, καταγγέλλουμε συμπεριφορές. Και κάποιοι άλλοι ίσως καταγγείλουν εμάς για τη δική μας συμπεριφορά.

desperate είπε...

Καίτη, το κείμενό σου ήταν απλά υπέροχο. Ούτε λέξη παραπάνω.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

desperate, ευχαριστώ.